Minis Finans i dekri sitiasyon ekonomik Sesel konman ‘vreman grav’ |11 November 2020

• Minister Finans i an kontak avek IMF pour diskit en nouvo progranm reform ekonomik pour Sesel

Sitiasyon ekonomik Sesel aktyelman in ganny dekri konman ‘vreman grav’ e gouvernman i an kontak avek Fon Moneter Enternasyonal (IMF) pour diskit en nouvo progranm reform ekonomik ki pou ed Sesel dan sa kriz ki i vwar li ladan.

Sete nouvo Minis Finans Naadir Hassan ki ti fer sa remark e donn Lasanble Nasyonal sa lenformasyon yer bomaten letan i ti pe reponn en kestyon Notis Prive par dirizan lopozisyon Sebastien Pillay.

“Nou pou diskit avek IMF bann kondisyon ki atase avek okenn progranm ki gouvernman i pran avek sa lenstitisyon. I enportan ki nou osi konpran son lenpak lo nou popilasyon akoz a tou moman lentere nou pep i reste primordyal dan okenn desizyon ki ganny pran,” Minis Hassan ti eksplike.

Anvi sa sitiasyon grav, Minis Hassan i dir ki rezerv pei an deviz etranzer pe kontinyen diminyen e dapre dernyen lenformasyon konsernan sitiasyon rezerv sorti kot Labank Santral date le 6 Novanm, Minis Hassan i dir rezerv deviz etranzer pei i 566 milyon dolar e lakantite ki kapab ganny servi i 428 milyon dolar.

I’n fer resorti ki konman en pei ki depan bokou lo lenportasyon, rezerv nou pei i tre enportan sirtou dan sitiasyon aktyel kot deviz sorti dan sekter tourizm ki reprezant sours prensipal deviz ki pei i gannyen in redwir.

I dir ki malgre sa sitiasyon in napa rediksyon signifikan dan demann e an konsekan, parey i ekspekte dan en sistenm kot to lesanz i ganny determinen libreman par marse, valer roupi in depresye sorti anviron 14 roupi an Mars pour ariv plis ki 20 roupi aktyelman. Dapre Labank Santral sa nivo deviz 428 milyon dolar i ekspekte kapab soutenir pei pour en peryod preski 18 mwan e sa i enkli garanti pour peyman komodite esansyel parey karbiran, bann komodite debaz ki STC i enporte, depans asosye avek lasante ensi ki peyman det eksteryer pei.

Minis Hassan i dir sa sitiasyon i kapab sanze si demann pour deviz i kontinyen ogmante e fer ki an rezilta marse deviz i bezwen plis lasistans sorti kot Labank Santral.

Minis Hassan ti enform Lasanble ki gouvernman in deza konmans fer serten diskisyon pour idantifye bann sours potansyel kot pei i kapab ganny deviz etranzer e diskisyon in osi konmanse lo bann mezir ki kapab redwir presyon lo demann pour deviz.

Minis Hassan in dir ki ler lamannman bidze ti ganny aprouve an Avril sa lannen Minister Finans ti’n estimen ki krwasans ti pou negativ 10.8%. Dan revi milye lannen ki’n ganny fer, nou ekspekte ki krwasans pou deteryor ankor plis pour ariv ziska 13.5%. Sa i prensipalman akoz plis rediksyon ankor dan larive touris dan pei. Nou ekspekte ki larive touris i desann par 73% konpare avek en prozeksyon 64% ki ti fer dan lamannman bidze 2020.

An sa ki konsern koleksyon reveni Minis Hassan in dir ki pei i ekspekte kolekte 1.5 bilyon roupi an mwens ki bidze 2020 me osi depans 1.4 bilyon roupi anplis. I dir sa i fer ki pou annan en defisit fiskal 23.2% konpare avek 14% ki ti prezante dan lamannman bidze pour 2020. Anvi sa performans fiskal, Minis Hassan i dir bann nouvo det e garanti ki pei in pran sa lannen pour met anplas bann polisi pour soutenir sekter prive e bann lezot kous dan sosyete ek bann lenstitisyon finansyer, nou ekspekte fini lannen avek en debt to GDP ratio 101%.

Minis Hassan in enform Lasanble ki nou pei i dan en sitiasyon tre alarman e priyorite imedya gouvernman se pour stabiliz sitiasyon ekonomik pour anpes plis lenpak lo to lenflasyon e lo to lesanz.

Me ki nouvo stratezi ki gouvernman pe vin avek pour adres sitiasyon ekonomik pei?

Minis Hassan i dir ki pandan sa set zour depi ki in pran lofis, i annan en evaliasyon serye ki pe ganny fer par bann teknisyen pour kontinyelman evalye sitiasyon ekonomik pour determin mezir ki bezwen met anplas pour adres sa bann defi e stabiliz nou lekonomi. I dir ki en foronm ekonomik o nivo in ganny met anplas prezide par Prezidan Wavel Ramkalawan e osi en high level crisis team ki’n ganny formen dirize par limenm konman Minis Finans e pou osi annan en foronm ki sekter prive ek lezot akter kle i ganny konsilte pour asire ki bann konsern i ariv kot gouvernman e sa i ganny konsidere dan bann desizyon ki ganny pran.

Me eski Minister Finans in etabli okenn nouvo stratezi pour adres pri lavi ki pe kontinyen monte?

Minis Hassan i dir sa bann striktir ki’n ganny met anplas pou permet gouvernman pran bann desizyon apropriye dan en fason pli efektiv e osi fer sir ki bann desizyon i ganny enplimante pli vit posib.

I ti enform Lasanble ki pli tar yer ti pou annan en miting high level crisis team osi byen ki en lot miting foronm ekonomik o nivo kot i dir bann aksyon neseser ti pou ganny diskite e bann desizyon pou ganny anmennen dan en miting ekstraordiner Konsey Minis ki pou fer ozordi, Merkredi.

Minis Hassan ti enform Lasanble ki gouverman in osi konmans en konversasyon avek bann pei zanmi pour gete ki led nou kapab gannyen e ansemoman nou pe esper en larepons.

I ti azoute ki osito ki Minis Zafer Etranzer ki ankor an karantenn i antre dan lofis semenn prosenn ansanm avek minis finans zot pe al entansifye negosiasyon avek bann pei zanmi pour ganny bann led apropriye.

I ti fer resorti ki okenn led ki zot gannyen zot pou fer sir ki i pa afekte nou souverennte dan okenn fason.

Minis Hassan i dir i ekspekte retourn dan Lasanble pour donn plis detay lo bann mezir spesifik ki pou ganny pran osito ki tou i finalize.

Antretan Minis Hassan in lans en lapel avek tou Seselwa pour et solider e pour pran nou responsabilite pour redwir konsonmasyon bann prodwi ki pa esansyel.

Lo size pri lavi ki pe kontinyen ogmante, Minis Hassan i dir ki eleman ki pe afekte pri lavi plis se nivo to lesanz kot i annan en depresiasyon ki bezwen ganny stabilize e apre lezot polisi ava vin anplas.  

Marie-Anne Lepathy