Minis Naadir Hassan i reponn plizyer kestyon manm Lasanble Nasyonal |22 June 2022

Minis responsab pour Finans, Planifikasyon Nasyonal ek Komers, Naadir Hassan, in dan Lasanble Nasyonal yer pour reponn plizyer kestyon bann manm.

Sa i konsern sitiasyon faktori dite Morne Blanc, proze revizyon saler ek rol lakonpannyen Piriou dan bann proze gouvernman.

Sitiasyon faktori dite

Minis ti konfirmen ki loperasyon e zerans faktori dite Morne Blanc in toultan e i ankor anba Seychelles Trading Company (STC) e sa in leka depi 2008, lannen ki STC ti formen.

Minis Hassan ti donn sa lenformasyon letan i ti pe reponn en kestyon lo sa size par MNA pour Port Glaud, Egbert Aglae.

Kot i konsern loperasyon sa faktori, Minis Hassan in fer resorti ki pandan sa bann dernyen lannen STC in rankontre serten defi ki annan pour fer avek lafors travayer ek prodiksyon ki’n annan en lenpak direk lo profitablite sa younit dan STC.

Lo kote lafors travayer, pandan sa dernyen 10-an, in annan en rediksyon konsiderab dan kantite travayer kot sa faktori e sa in annan en lenpak negativ lo prodiksyon dite kot sa faktori.

“Konmela par egzanp i annan 20 travayer konpare avek en karantenn 10-an pase. Management STC in eseye a plizyer repriz pour rekrit nouvo travayer me sa i pa’n fasil akoz sa kalite travay pa atir travayer,” Minis Hassan in fer resorti.

I dir sa i menm si STC i ofer serten benefis parey transpor ale retour, fasilite kredi pour bann travayer, youniform ek lezot me i touzour reste en defi pour atir travayer kot sa faktori.

En lot fakter ki Minis Hassan i dir pe afekte loperasyon faktori dite se en rediksyon kontinyel dan lefikasite prodiksyon dite pandan sa bann dernyen lannen.

Efikasite ek prodiktivite later pour prodiksyon dite - later pour plant dite in redwir en kantite pandan sa bann dernyen lannen sorti 44 ektar an 2009 pour vin zis 23 ektar sa lannen. Sa i akoz an 2013, 8.4 ektar dan rezyon Helvetia e 8 ektar dan rezyon Vallee Letchi ti ganny transfer avek gouvernman.

Minis Hassan i dir prodiksyon dite pe osi ganny afekte akoz nou ankor pe servi bann plan dite ki ganny konsidere konman vye.

“Sa younit pa dan en pozisyon pour plant nouvo plan dite senpleman akoz nou napa lenfrastriktir neseser parey nursery, mendev spesyalize pour asir ki sa prosesis i realize,” Minis Hassan in dir.

I’n osi fer resorti ki analiz finansyel pandan sa dernyen 5-an i montre ki sa faktori in kontinyen fer pert lo prodiksyon dite.

“Nouvo lekip management kot STC i konn byen sa bann defi ki sa faktori pe fer fas avek e zot pe analiz nouvo stratezi pour fer ki sa younit i revin profitab. Enn parmi sa bann nouvo stratezi se pour tender out serten konponan sa younit ki pa ti prodiktiv parey Tea Tavern ek Tea Shop,” Minis Hassan in dir.

I’n fer resorti ki tar lannen pase STC ti lans en tender pour Tea Tavern e 4 dimoun ti montre lentere, zot ti vizit bann lenfrastriktir me alafen zis enn ki ti soumet son tender. I dir benefis ki STC pou gannyen se en rent e en komisyon lo lavant dite.

Me ki lavenir dite Sesel? Minis Hassan in fer resorti ki STC pe evalye sa kestyon e stratezi fitir se asire ki i revin profitab.

Proze revizyon saler

Anliny avek ladres ki i ti fer pour bidze 2022, Minis Hassan ti anonse ki gouvernman pou travay lo en nouvo striktir saler pour sekter piblik.

“Nou ekspekte servi sa nouvo lankadreman pour bidze 2023. Sa enn travay i pou selman pare pour diskisyon dan bidze 2023 me par kont i annan 2 legzersis ki bezwen ganny konplete avan ki nou bouz lo revizyon saler pour 2023. Enn i ki gouvernman pou konsolid bann alawenns fiks dan saler debaz pour bann travayer servis piblik. Sa legzersis pe ganny fer aktyelman par biro servis piblik ansanm avek travayer minister finans kot nou’n met anplas en komite pour siperviz sa latas ki ekspekte konplete ver lafen sa mwan pour permet minister get posibilite pour enkorpor son lenplimantasyon pandan legzersis mid-year review,” Minis Hassan in dir.

I ti donn sa bann detay letan i ti pe reponn en kestyon lo sa size par MNA pour Grand Anse Mahé, Waven William.

Onorab William ti anvi en kontrandi a ler aktyel lo sa proze revizyon saler e en leksplikasyon ki reazisteman gouvernman i bezwen fer pour ki bann ki merit ganny logmantasyon zot benefisye an 2023.

Dezyenm legzersis i konsern lankadreman saler kot travayer pou ganny peye baze lo zot performans.

“Gouvernman i deza pe enplimant results-based management framework e en konponan ladan i performance management system ki pou definir sa lankadreman ki pou vin sa baz ki pou gid fason ki travayer pou ganny rekonpanse alafen en lannen e ki mannyer performans en travayer pou ganny mezire.

Legzersis pour etabli sa lankadreman apropriye pour gouvernman i ankor pe ganny diskite e travay lola e i ekspekte konplete ver 3enm kar sa lannen ki ava permet enkorpor okenn lenplikasyon finansyel dan bidze 2023.

“Nou lobzektiv se ki an 2023 tou travayer servis piblik pou dezormen bezwen annan bann plan kler, ki zot lobzektif, zot bann target kler e presi pour en lannen ki pou ganny servi pour mezir zot performans alafen lannen. Fodre note ki gouvernman i ankor anba en progranm reform ekonomik avek sipor IMF e parmi nou bann performance benchmarks, saler gouvernman pa sipoze depas plis ki 11% prodwi domestik brit par an. Alors okenn logmantasyon dan saler pou bezwen ganny fer anliny avek sa endikater.

“I osi enportan pour konstate ki nou pe viv dan en peryod kot lekonomi mondyal pe fer fas avek bokou lensertitid e okenn mezir ki gouvernman i pran, nou bezwen fer sir ki nou pou kapab soutenir pour ki nou nivo det i reste soutenab.”

Minis Hassan ti osi klarifye ki pour sa prosen 5 a 6 mwan, en provizyon tranzitwar tanporer ki pou donn soulazman bann dimoun ki ganny mwens, ler revizyon i ganny fer, striktir saler dan bidze 2023 tousala ava ganny revwar konman parti realinyman striktir saler.

“La nou annan en sitiasyon emergency kot pri komodite pe kontinyen monte e bann ki lo saler pli ba pe ganny pli afekte e nou bezwen pran mezir tanporer e tranzitwar pour ed zot ziska ler nou fini fer sa louvraz kot apre sa ki ganny propoze konman parti sa revi konpreansiv sa restriktirasyon ava ganny enkorpore dan plan 2023,” minis in eksplike.

Sa group dimoun i enkli tou sa bann ki ganny anba 8500 roupi.  

Role of Piriou company in government projects

At present the government has no agreement and is not undertaking any project with the Piriou company, the Minister for Finance, National Planning and Trade, Naadir Hassan, has informed National Assembly members.

This followed a question by the leader of the opposition, Sebastien Pillay, who wanted to know the role of the company in government projects and if it is involved in the port extension project.

Minister Hassan said that at present the project is still in the process of completing the technical aspects following which it will go on tender as per tender procedures in place and the company has no involvement in the port extension project.

But Minister Hassan has stated that like any other companies, it is eligible to take part in the tender process for the project when it is ready.

Marie-Anne Lepathy