Lasanble i termin sesyon apre ki bann manm LDS i kit lasal |10 June 2020

Apre ki en manm Lasanble ti refize demann leskiz en lot manm dan en ka kot son privilez ti’n ganny afekte me prefere pour plito kit lasal an protestasyon, swivi par lezot manm son parti, Lasanble ti yer bomaten termin son sesyon zis en demi erdtan apre ki i ti’n konmanse akoz ti napa en quorum pour li kontiny son travay.

Sa ti vin apre ki Spiker Nichola Prea ti yer bomaten delivre son ruling lo en Matter of Privilege ki Onorab Charles de Comarmond ti leve Merkredi le 3 Zen. Sa ti konsern en piblikasyon ki ti ganny fer dan Le Seychellois Hebdo ant 10er a 11er bomaten menm zour. Sa ti apre ki dan son konklizyon pour apwent Ziz Bernardin Renaud konman komisyonner Declaration of assets, liabilities and business interests e apre ki plizyer manm ti’n entervenir, Msye de Comarmond ti’n fer serten referans avek zournal, zournalis ek medya sosyal ki fer bann fo lakizasyon ki pa fonde lo diferan personalite.

Spiker Prea ti dir ki vi ki sa piblikasyon i fer referans avek sa ki Onorab de Comarmond ti’n dir, i santi ki dan sa konteks i pa komet en breach e i pa afekte son privilez akoz i pe repet sa ki Onorab de Comarmond ti pe dir e i normal alor ki medya i reakte e fer sorti ki bann tel deklarasyon i kapab poz en menas pour laliberte lapres si bann zournalis i oule enterpret li dan sa fason.

“Pour mwan sa i en reaksyon ki rezonnab me lo lot kote mon santi ki konklizyon Onorab de Comarmond pa ti en latak lo medya ek zournalis an zeneral me son komanter in plito viz bann ki pe fer reportaz iresponsab. Mon osi santi ki an azoutan serten lopinyon personnel dan sa lartik i fer ki i annan serten distorsyon ki kapab donn piblik en lot persepsyon lo sa ki ti ganny dir e se la ki mon santi ki privilez dirizan zafer gouvernman in ganny afekte,” Spiker Prea ti fer resorti.

An sa ki konsern etik, Spiker Prea ti demande kan ki sa piblikasyon ti ganny fer e par ki. Lekel ki’n poste sa lartik lo Le Seychellois Hebdo? I dir ki dapre lanket ki in fer i paret ki sa lartik ti ganny poste ant 10er a 11er bomaten le 3 Zen letan Lasanble ti an sesyon swa par en manm lasanble oubyen en lot zournalis sa piblikasyon ki ti kot Lasanble a sa moman. Spiker Prea ti fer kler ki sa piblikasyon i pa travay Lasanble Nasyonal menm si in ganny fer pandan letan ki Lasanble ti an sesyon.

“Dan sa konteks sa piblikasyon pandan sitting Lasanble i reprezant en breach lo fason IT i ganny servi dan Lasanble, lo akse ki Lasanble i donnen avek enternet e lo etik ki nou’n etabli konman en Lasanble,” Spiker Prea in fer resorti.

I dir dan lepase in deza fer ruling kont manm ki’n swa pandan sitting oubyen dan lakour Lasanble zot in servi sa fasilite pour atak e denigre en lot koleg manm.

Dan konteks sa piblikasyon, Spiker Prea i dir sa manm Lasanble oubyen zournalis in breach en etik ki Lasanble in etabli.

I ti demann Onorab Gervais Henrie ki si li ki responsab pour sa piblikasyon pour li prezant en leskiz Onorab de Comarmond e osi Lasanble. I ti osi demann sa manm Onorab ki si li ki’n fer sa piblikasyon pour li retir son lekor dan Lasanble e pour pa asiste sesyon pour lazournen yer an antye e si se enn son koleg zournalis ki responsab pour li kit lakour Lasanble e pa asiste sesyon yer osi byen ki ozordi.

“Mon oule fer sorti tre for ki mon pa pou toler bann tel lensidan e mon pou pran aksyon apropriye a sak fwa ki sa i arive,” Spiker Prea ti dir bann manm. Me i ti ensiste ki i pou toultan siport laliberte lapres osi byen ki bann zournalis responsab ki pran prekosyon ek responsabilite avan ki zot pibliy en lartik.

I ti osi dir ki menm si i pa lo medya sosyal i napa nanryen kont bann dimoun ki lo medya sosyal me in demann zot pour zot osi azir avek responsabilite letan zot pe egzers zot drwa e zot liberte.

Me letan i ti pran laparol Onorab Henrie ti refize pour demann leskiz e i ti prefere pour kit Lasal e sa menm si i ti dir ki i respekte ruling ki in fer e osi Spiker Prea li menm akoz i ti’n donn lanmen vote pour li ganny sa pozisyon spiker.

I ti dir ki i pran desizyon Spiker Prea konman en latak lo laliberte lapres e ki li avek sa lot dimoun ki Spiker Prea in fer referans avek zot pa pou demann leskiz me ki zot pou sorti lo precinct Lasanble. Sa i menm apre ki Spiker Prea ti’n averti li ki si i pa prezant en leskiz parey tou lezot manm avan li ti’n fer, i pou ogmant son sispansyon. Ankor Onorab Henrie ti ensiste ki i napa okenn problenm avek sa e i respekte ruling e osi Spiker Prea akoz i ti osi vote pour met li dan sa pozisyon. I ti apre kit Lasanble e tou bann lezot manm LDS, eksepte Onorab Bernard Georges, ti swiv li.

Spiker Prea ti dir apre ki i kler alor ki ler i pran aksyon kont en manm en kote, lo lot kote i ok, ler en manm i repet menm aksyon e mon pran serten aksyon pour remedye sitiasyon pour reanmenn Lasanble anba kontrol, i pa ok pour lezot.

I ti dir ki li konman spiker i pe desarz son rol avek enparsyalite me ki i malere ki Lasanble konman en lenstitisyon in ariv dan sa sitiasyon.

“Mon ti kwar ki enn nou rol se pour ede redres nou sosyete, pour edik sirtou nou bann zenn e montre respe pour lezot. I malere parfwa ki nou pa ariv lo sa oter e nou pa pe viv sa lekspektasyon ki piblik i annan dan nou, ki nou bann elektora in mete dan nou,” i ti fer resorti an dizan ki bann desizyon parey pa fasil me ki i konnen i byen e i pe anmenn Lasanble dan en bon direksyon.  

Lo son kote Onorab Georges ti dir ki in reste pour enform spiker ki Lasanble napa en quorum pour kontiny son travay. An referans avek sa ki ti’n arrive, i ti dir i regretab ki sa ruling in ganny fer bomaten a en moman kot travay Lasanble ti pe byen deroule e ki kekfwa i pa ti en moman apropriye pour en ruling osi lour tonbe e osi kekfwa santans ki’n prononse i enpe tro for ki fer in provok sa ki’n arive.

Lasanble ti adjourn pour plitar rankontre dan en rankont ABC 10er bomaten kot i ti dir desizyon ava pran si Lasanble pou repran son travay apremidi. Me en kominike sorti kot sekretaryat ti dan lazournen enform medya ki Lasanble pou repran son travay ozordi bomaten parey labitid.

Marie-Anne Lepathy